HPV vaccine

• HPV ที่สัมพันธ์กับมะเร็งปากมดลูก ถูกจัดกลุ่มเป็น high risk HPV 

• ส่วน HPV ที่ไม่สัมพันธ์กับ มะเร็งปากมดลูก ถูกจัดกลุ่มเป็น low risk HPV (2)

  • High risk HPV ได้แก่ serotype 

    • 16, 18 : สาเหตุหลัก (ร้อยละ 66) ของมะเร็งปากมดลูก ช่องคลอด ทวารหนัก ช่องปากและลำคอ รวมถึงรอยโรคก่อนมะเร็ง 

    • 31, 33, 35, 39 , 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68 : สาเหตุรอง (ร้อยละ 15) ของมะเร็งดังกล่าว

  • Low risk HPV ได้แก่ serotype 

    • 6, 11 (สาเหตุของหูดหงอนไก่)

    • 40, 42, 43, 44, 53, 54, 61, 72, 73, 81

Vaccine มี 3 ชนิด

• ชนิด 2 สายพันธุ์ (HPV2) : 16 และ 18 

  • สำหรับหญิงอายุตั้งแต่ 9 ปีขึ้นไป

• ชนิด 4 สายพันธุ์ (HPV4) : 6, 11, 16 และ 18 

  • สำหรับหญิง และ ชายอายุ 9 - 45 ปี

  • ขนาด 0.5 mL x  3 doses IM  : at 0, 1-2 และ 6 เดือน

• ชนิด 9 สายพันธุ์ (HPV9)

  • 6, 11, 16, 18 + 31, 33, 45, 52 และ 58 

  • สำหรับ หญิงและชายอายุตั้งแต่ 9 ปีขึ้นไป

HPV vaccine อายุที่แนะนำคือ

• 11 – 20 ปี 

  • ป.5 (อายุ 10 ปี) - ม.6 (17 ปี) - ปี 1-2 (19 ปี)

  • นอกระบบ อายุ 11 – 20 ปี (หญิงไทยที่เกิดวันที่ 1 ม.ค. 2546 – 31 ธ.ค. 2555 ) 

• ให้วัคซีน HPV จำนวน 2 เข็ม ห่างกันอย่างน้อย 6 เดือน 

  • เนื่องจากเป็นช่วงที่ยังไม่มีการติดเชื้อเอชพีวี และมีการตอบสนองต่อวัคซีนดี สามารถ

  • ใช้วัคซีนเพียง 2 โดส ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ที่ 0 และ 6-12 เดือน

  • ชายและหญิงที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ติดเชื้อเอชไอวีหรือได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ แนะนำให้ฉีด 3 โดส

• สามารถสับเปลี่ยนชนิดวัคซีน HPV ระหว่างเข็มที่ 1 และเข็มที่ 2 

• ตั้งแต่ 27-45 ปี การให้วัคซีนยังมีประโยชน์ 

• อายุมากกว่า 45 ปี อาจพิจารณาให้วัคซีนเป็นราย ๆ ไป โดยเฉพาะกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อเอชพีวี

อายุไม่ถึง 11 ปี สามารถฉีดวัคซีนได้หรือไม่ 

• ให้วัคซีนได้ ศึกษาในเอกสารกำกับยา 

หญิงที่มีเพศสัมพันธ์มาก่อน สามารถฉีดวัคซีนได้หรือไม่ 

• การมีเพศสัมพันธ์ ไม่เป็นข้อห้าม ของการฉีดวัคซีน HPV 

• หญิงที่ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์จะมีประสิทธิภาพสูงกว่า หญิงที่เคยมีเพศสัมพันธ์ 

การฉีดวัคซีน HPV ต้องมีการขอความยินยอมจากผู้ปกครองก่อนหรือไม่ และกรณีที่ผู้ปกครองของเด็กไม่ยินยอมให้เด็กฉีดวัคซีน มีวิธีการดำเนินการอย่างไร

• การฉีดวัคซีนใน เด็กที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะ จำเป็นต้องได้รับความยินยอมจากผู้ปกครอง 

• การรับวัคซีน ให้เป็นไปตามความสมัครใจ ของผู้ปกครองและเด็กกลุ่มเป้าหมาย 

หญิงที่มีประวัติการได้รับวัคซีนครบ 2 เข็ม จำเป็นต้องฉีดวัคซีนอีกหรือไม่ 

• เคยได้รับวัคซีน 2 เข็ม ระยะห่างระหว่างเข็ม 6 เดือนขึ้นไป ไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนเพิ่ม 

• ถ้าได้รับวัคซีน 2 เข็ม ระยะห่างน้อยกว่า 6 เดือน  > ให้ Booster วัคซีน HPV อีกจำนวน 1 เข็ม ห่างจากเข็มล่าสุด อย่างน้อย 6 เดือน

ห้ามฉีดวัคซีนเอชพีวีในหญิงตั้งครรภ์ 

• หากตั้งครรภ์ขณะรับวัคซีนยังไม่ครบ แนะนำให้รับวัคซีนโดสที่เหลือหลังคลอด

• ไม่จำเป็นต้องตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก (Pap smear) หรือตรวจหาการติดเชื้อเอชพีวี (HPV testing) ก่อนฉีดวัคซีน เนื่องจากวัคซีนยังมีประโยชน์แม้เคยมีเพศสัมพันธ์หรือเคยติดเชื้อเอชพีวีแล้ว

• กรณีได้รับวัคซีน HPV2 หรือ HPV4 ไปแล้ว 1-2 โดส สามารถรับวัคซีน HPV9 เป็นโดสถัดไปจนครบได้

• กรณีได้รับวัคซีน HPV2 หรือ HPV4 ครบแล้ว โดยทั่วไปไม่แนะนำให้รับวัคซีน HPV9 อีก 

  • ถ้าต้องการรับวัคซีน HPV9 ให้เว้นระยะห่างจากโดสสุดท้ายอย่างน้อย 12 เดือน

• วัคซีนเอชพีวี ไม่สามารถทดแทนการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก และไม่ใช้สำหรับรักษาโรคที่เกิดจากการติดเชื้อเอชพีวีรวมถึงรักษาผลการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกที่ผิดปกติ