การออกแบบวิจัย

การออกแบบ แบ่งเป็น 3 หัวข้อ

1. วัตถุประสงค์ (Object / Theoretical design)
2. วิธีการทำ (Methods design)
3. การวิเคราะห์ (Analysis dวesign)

1. Object / Theoretical design

[ตัวอย่าง]

• Study domain 

  • Children with severe asthma exacerbation in Hat Yai hospital from 2015-2017
    (retrospective observational cohort design)

• Specific aim 

  • To compare the length of hospital stay (reported as difference in mean LOS) between children with severe asthma exacerbation who were treated with continuous nebulization and children who were treated with intermittent nebulization.

2. วิธีการทำ (Methods design)

ประกอบไปด้วย 6 องค์ประกอบ

2.1 กลุ่มคน (Study domain)

• • จะ focus ไปที่ใคร ขึ้นอยู่กับ Object design

  • นำไปสู่ Inclusion / Exclusion criteria

2.2 ข้อมูลงานวิจัย (Study base)

• • จะไปเอา "คน/ข้อมูลเวชระเบียน" จากที่ไหน ข้อมูลรูปแบบไหน มาเป็น "ฐานข้อมูล" ของงานวิจัย

  • มี 3 องค์ประกอบ

    • Membership

    • Manipulation

    • Calendar time

2.2.1 Membership conditions

• • • 1. • Cohort (มาจาก รากศัพท์ "กองพันทหาร") : กลุ่มคนที่มี characterisitc เหมือนๆกัน 

           • sample ณ จุดเริ่มต้น(at time 0) จะต้องไม่มี event และ ทุกคนมีโอกาสเกิด event ได้ เมื่อติดตามต่อไป

           • Keyword :  "Time" , Follow up to observe event

           • แม้ว่าเวลาจะสั้นๆ เช่น หญิงตั้งครรภ์ ที่ตกเลือดหลังคลอด "เวลาแค่ตอนคลอด" ก็นับเป็น cohort

           • Case series ก็นับเป็น cohort เพราะมีเวลา มาเกี่ยวข้อง
             
             

         • Cross-section

           • เช่น การ review เวชระเบียนหาปัจจัยเสี่ยง "แต่ไม่ได้ตามไปในช่วงเวลาอื่น"

           • Keyword : Risk factor at event , "no Time"  เช่น ค่า spec/senes ของ lab
             
             

         • Case-control

           • คล้ายๆ Cohort แต่เหมาะกว่าในกรณีที่เป็น rare disease

           • แต่จะเอา "sample ปลายทาง" ทั้งที่เกิด Event (Case) และไม่เกิด event (control) มาวิเคราะห์

           • Keyword : สุ่มมาแค่บางส่วนในกลุ่ม control
             
             
             

2.2.2 การได้มาซึ่งข้อมูล (Manipulation of determinants)

• • • 1. • Randomized (ทดลองแบบสุ่ม)
           
           

         • Non-randomized (ทดลอง ไม่สุ่ม)

           • ต้องเป็น  Experimantal study ด้วย
             
             

         • Observational (สังเกต แอบดู ไม่เข้าไปแทรกแซง ทำตาม routine ปกติ) เช่น 

           • พวกหาปัจจัยเสี่ยงต่างๆ , ผล lab เป็นต้น
             
             

2.2.3 Calendar time

• • • 1. • Prospective : เก็บข้อมูลไปข้างหน้า

           • ณ วันเขียน proprosal ยังไม่มี rawdata
             
             

         • Retrospective : เก็บข้อมูลที่มีอยู่แล้ว ทั้งที่ต้อง review สร้าง table เอง หรือ แค่เอาข้อมูลมา

           • ณ วันเขียน proprosal มี rawdata แล้ว
             
             

         • Ambispective

           • มีข้อมูลบางส่วน และต้องเก็บข้อมูลต่อ

[ตัวอย่าง]

ผู้วิจัยวางแผนนำผู้ป่วยที่ได้รับการฉีดวัคซีนโคขวิด-19 มาเจาะภูมิหลังฉีดวัคซีนที่ 30, 60, 90, และ 180 วัน เพื่อหา seroconversion rate

• Membership: Cohort

• Manipulation: Observational

• Calendar time: Prospective

No intervention was given No experimental input

2.3 Study determinants

• ตัวแปรหรือปัจจัยที่ต้องการศึกษา

หมายเหตุ

• อาจ focus ตัวเดียวหรือหลายตัว 

• ขึ้นอยู่กับคำถามวิจัย / ขึ้นอยู่กับ object design

2.4 Study variables

• ตัวแปรร่วม (covariables)

• ตัวแปรกวน (confounders)

• ตัวเปลี่ยนอิทธิพล (effect modifiers)

• ตัวแปรที่คนอ่านวิจัยอยากรู้

• ตัวแปรที่มีผลต่อผลลัพธ์การวิจัยได้

2.5 Study endpoints

• ตัวแปรผลลัพธ์

• อาจมีมากกว่าหนึ่งผลลัพธ์

2.6 Clinical endpoint parameters

• ค่าทางสถิติที่ใช้ในการนำเสนอผลลัพธ์ เช่น risk ratio, odds ratio 

• วางแผนล่วงหน้าตั้งแต่ design นำไปสู่การวางแผนวิเคราะห์