Scabies | คันกลางคืน

• คันกลางคืน

• หิตเพศเมีย จะขุดเจาะผิวหนังชั้นบน (Stratum corneum) ของเราให้เป็นโพรง และวางไข่ไปเรื่อยๆจนกว่าตัวหิดจะตาย ส่วนไข่จะรอเวลาฟักตัวประมาณ 3-5 วัน

• เราจะเริ่มมีอาการ “คัน” หลังได้รับหิดมาแล้ว 2-6 สัปดาห์ 

  • เกิดจากปฏิกิริยาภูมิคุ้มกันของร่างกายชนิด Delayed-typed hypersensitivity ต่อตัวหิด (Scabies mite), ไข่หิด (Scabies egg) และ อึของหิด (Scybala) 

Physical Exam

• มีผื่นขึ้นและอาจตรวจพบโพรงของหิด (burrow)

Lab

• • ขูดผิวหนังที่เป็นขุยหลายๆตำแหน่ง วางบนสไลด์และใช้วิธี Oil preparation ส่องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์ จะสามารถมองเห็นตัวหิด ไข่หิด และอึหิดได้

Treatment

• มีการรักษาหลักๆ 4 ประการ คือ

• ✅ ยาฆ่าหิด

ชนิดทามีหลายตัว เลือกใช้ตามอายุ และข้อห้ามต่างๆ 

• • • โดยส่วนใหญ่ทายาทิ้งไว้ 8-12 ชั่วโมงแล้วล้างออก และ ทาซ้ำอีกครั้งห่างกัน 1 สัปดาห์ 

    • การทายา ต้องทาทั้งตัวตั้งแต่ คอถึงปลายนิ้วเท้า เน้นบริเวณซอกต่างๆ รวมทั้งซอกเล็บ

    • 1% gamma benzene hexachloride (Lindane) apply D1, D7  

      • ระวัง Neurotoxicity

    • 1st Line : 5% permethrin cream

      • apply D1, D7

      • ใช้กับอายุ 2 yr ขึ้นไป , ห้ามใช้ใน Pregnancy

    • 10-25% benzyl benzoate apply D1,2,3 และ D8,9,10

      • ข้อเสียยา จะแสบและระคายเคือง

      • นิยมให้ในผู้ใหญ่

    • 5-10% sulfur ointment apply D1-7 

      • ใช้กรณีเด็ก < 2 yr ,  สตรีมีครรภ์ ให้นมบุตร

      • ข้อเสียยามีกลิ่นเหม็น และ เหนียวเหนาะหนะ

ชนิดรับประทาน คือ 

• Ivermectin 150-200 ไมโครกรัมต่อกิโลกรัม 

  • ใช้ในกรณีผู้ป่วยภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรือ กรณีหิดนอร์เวย์ (Norwegion scabies) หรือผู้ป่วยที่มีข้อห้ามในการใช้ยาทา

• ✅ บรรเทาอาการคัน ด้วยยากินแก้คัน หรือใช้ยาฉีดสเตอรอยด์เข้าตุ่มคันกรณีตุ่มนูนใหญ่ (Nodular scabies)

• ✅ รักษาอาการติดเชื้อที่ผิวหนังแทรกซ้อนด้วยยาปฏิชีวนะ ซึ่งมักพบการติดเชื้อ Gr A streptococcus และ Staphylococcal aureus

• ✅ เฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อนไตอักเสบอันเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย (Poststreptococcal glomerulonephritis)

• รักษาผู้ใกล้ชิดที่อาศัยอยู่ในบ้านเดียวกันทุกคน ถึงแม้จะไม่มีอาการ เพื่อป้องกันไม่ให้ติดซ้ำกันไปมา

• ของใช้ทุกอย่างที่สัมผัสผิวหนัง เช่น เสื้อผ้า ผ้าปูที่นอน ผ้าเช็ดตัว ให้ซักด้วยอุณหภูมิมากกว่า 60 องศาเซลเซียส ในวันรุ่งขึ้นหลังให้ยารักษา และทำให้แห้ง 

• ของใช้ที่ซักไม่ได้ ให้เก็บในถุงพลาสติกปิดมิดชิด 48-72 ชั่วโมง จะทำให้เชื้อตาย

• ของใช้ขนาดใหญ่ เช่น เก้าอี้ โซฟา สามารถใช้เครื่องดูดฝุ่นกำจัดหิดได้

#ทำไมรักษาหายแล้วยังมีอาการคันอยู่อีก

อาการคันอาจยังหลงเหลืออยู่ได้ เรียกว่า Postscabiatic itch อย่างไรก็ตามมีผู้ป่วยบางราย ยังคิดว่าเป็นหิดอยู่ตลอดเวลา จนเกิดเป็นความกลัว (Acarophobia) ซึ่งเป็นความผิดปกติทางจิตอย่างหนึ่งต้องปรึกษาจิตแพทย์ แต่ทั้งนี้ต้องพิสูจน์ให้แน่ชัดว่าผู้ป่วยรายนั้นไม่มีหิดอยู่แล้วจริงๆค่ะ

            - ควรรักษาสมาชิกทุกคนในครอบครัวพร้อมๆกัน โดยเฉพาะสมาชิกครอบครัวที่อยู่ใกล้ชิดผู้ป่วย ถึงแม้ไม่มีอาการก็จำเป็นต้องรักษา เพราะอาจอยู่ในระยะฟักตัว

            - ทำความสะอาดเครื่องใช้ เครื่องนุ่งห่ม, ที่นอน, ผ้าปูที่นอน, ผ้าห่ม, ผ้าคลุมเตียง, เสื้อผ้า ผ้าเช็ดตัว ที่ใช้ในหนึ่งอาทิตย์ที่ผ่านมาด้วยการซักน้ำร้อนอย่างน้อย 5 นาที สำหรับเครื่องนุ่มหุ้มที่ซักไม่ได้ เช่น หมอนและพรม ควรอบแห้ง 50oC 20 นาที หรือเก็บไว้ในถุงพลาสติกปิดปากแน่น อย่างน้อย 7 วัน

            - ทำความสะอาดพื้น ดูดฝุ่นพรมและเฟอร์นิเจอร์

            - แยกของใช้ส่วนตัว หวี ผ้าเช็ดตัว เครื่องนุ่งห่ม และที่นอน ไม่ใช้ร่วมกับผู้อื่น

            - ตัดเล็บสั้นและตะไบเล็บให้ไม่คม ไม่แคะแกะเกาผื่นคัน